آمپلی فایر را چگونه تنظیم کنیم؟ گین آمپلی فایر چیست؟

در این مقاله قصد داریم که به یکی از کلیدی ترین سوالات شما یعنی چگونگی تنظیم آمپلی فایر بپردازیم. در همین راستا در ابتدا به شرح کلیات پرداخته و درنهایت با ارائه یک آموزش دقیق، شما را از مراجعه به مراکز نصب سیستم صوتی برای تنظیم آمپلی فایر بی نیاز میکنیم. اما پیش از بیان چگونگی تنظیم بیاید تا کمی با خود آمپلی فایر آشنا شویم.

آمپلی فایر چیست؟

آمپلی فایر یک دستگاه تقویت کننده فرکانس یا صدا است. عملکرد آن اینگونه است که فرکانس های صوتی از پخش وارد آمپلی فایر شده و به کمک ترانزیستورها سیگنال تقویت میشود. آمپلی فایرها در مدل های مختلف تک کانال، دو کانال، چهار کانال و بیش از پنج کانال تولید میشوند که بنا به نیاز مخاطب و بلندگوها تعین میشوند. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله آمپلی فایرها را مطالعه کنید.

کراس اوور یا تنظیمات آمپلی فایر چیست؟

قسمت کراس اوور یا تنظیمات آمپلی فایر قسمتی از یک آمپلی فایر است که وظیفه پردازش و تغیر در سیگنال های خروجی را برعهده دارد. به طور کلی کراس اوور از 1) گین، 2) کراس اوور 3) بازه فرکانسی قابل پخش 4) باس بوست و 5) ساب سونیک تشکیل شده است که برای تنظیم صحیح یک آمپلی فایر باید آنها را شناخت و مرحله به مرحله آن ها را تنظیم کرد. هرچند این تنظیمات عمومی هستند ولی در برخی آمپلی فایرها مثل آمپلی فایرهای مونو، تنظیمات بیشتری نیز وجود دارد.

گین (Gain) آمپلی فایر چیست؟

گین قسمتی از مدار آمپلی فایر است که وظیفه آن هماهنگی و همسان سازی بین سطح سیگنال ورودی با سطح سیگنال خروجی است و این قسمت در تمام آمپلی فایرها به صورت مشترک وجود دارد. به وسیله گین ما میتوانیم مقدار خروجی آمپلی فایر را بدون بهم ریختگی و اعوجاج ثابت نگه داریم. مقدار گین بستگی به مقدار خروجی رادیوپخش و هدیونیت دارد و معمولا از 0.5 ولت تا 6 ولت متغیر است. بدین مفهوم که هر ضبط خروجی مخصوص خود را دارد در حالیکه ورودی آمپلی فایر باید یک سطح قابل قبول و شخصی داشته باشد.

باز کردن بیش از حد گین چه خطراتی دارد؟

همانطور که مطرح شد گین، ولوم نیست و باعث افزایش سطح صدا و حجم صدا نخواهد شد. در واقع با باز کردن خارج از استاندارد گین مقدار خروجی آمپلی فایر بهم ریخته و علاوه بر دیستروشن ما شاهد کلیپینگ خواهیم بود که امکان به خطر انداختن و از بین بردن بلندگو و یا ساب را خواهیم داشت. به همین علت بر روی آمپلی فایر پتانسیومتری قرار دارد به نام گین که وظیفه‌ آن همسطح کردن فرکانس ورودی است. یعنی اگر پخش شما خروجی 2 ولتی دارد، گین بازتر خواهد بود. و اگر پخش شما خروجی 4 ولتی دارد، گین کمتر باز خواهد شد. تا در هر حالت سطح ورودی یک سطح استاندارد باشد.

کراس اوور آمپلی فایر چیست؟

کراس اوور بخشی از مدار الکتریکی آمپلی فایر است که فرکانس های وارد شده را تقسیم بندی کرده و فرکانس های مخصوص به هر بلندگوی را جداگانه برای آن ارسال میکند. یعنی فرکانس ورودی در ابتدا تقسیم شده و فرکانس مربوط به ساب به صورت جداگانه برای ساب و فرکانس مخصوص تویتر به صورت جداگانه برای تویتر ارسال میشوند. به طور کلی آمپلی فایرها دارای یک کراس اوور سه حالته هستند شامل HPF، LPF و OFF هستند.

HPF کراس اوور چیست؟

HPF یا High pass Filter درواقع حالتی است که به فرکانس های بالا اجازه عبور داده میشود. یعنی فرکانس های پایین و یا صدای بم را فیلتر میکند و اجازه خروج به آن را نمیدهد. این بخش مانع از ورود فرکانس های بم که مخصوص ساب ووفر هستند به قطعاتی مانند تویتر و میدرنج میشوند.

چه زمانی از HPF استفاده کنیم؟

اگر شما از بلندگوهای کوچک و یا تویترها استفاده میکنید و میخواهید آنها را به آمپلی فایر وصل کنید، حتما از HPF استفاده کنید. البته در کاتالوگ و بروشور بلندگوی شما توضیح داده شده که از چه فرکانسی به بالا را میتواند پخش کند و شما میتوانید با استفاده از کراس اوور آن را فیلتر کنید. به عنوان مثال اگر بلندگو شما قادر به پخش فرکانس 50 هرتز الی 20 کیلوهرتز است شما میتوانید آمپلی فایر را بر روی HPF قرار داده و از قسمت بازه پخش فرکانسی بر روی 80 هرتز تنظیم کنید تا فرکانس های 50 هرتز الی 80 هرتز وارد بلندگو نشوند.

LPF کراس اوور چیست؟ و چه زمانی از آن استفاده میکنیم؟

LPF یا Low Pass Filter به معنی اجازه عبور به فرکانس های پایین یا بم است که در این حالت فرکانس های بالا یا صدای تویتر را میتوانید فیلتر کنید.  این قابلیت بیشتر برای میدرنج ها و ساب ها استفاده میشود. به عنوان مثال اگر ساب ووفر شما قابلیت پخش بازه فرکانسی 10 هرتز الی 500 هرتز را داشته باشد، شما میتواند با تنظیم LPF بر روی 250 هرتز مانع از ورود فرکانس های 250 هرتز به بالا به ساب ووفر شوید.

کراس اوور OFF یا خاموش چیست؟

این حالت درواقع کراس اوور را خاموش میکند و همان صدای ورودی را بدون فیلتر تقویت کرده و از آمپلی فایر خارج میکند. اگر بلندگوی شما دارای کراس اوور اکسترنال (مثل کامپوننت ها) میباشد، میتوانید از گزینه OFF آمپلی فایر استفاده کنید.

بازه پخش فرکانسی چیست؟

این قسمت از مدار الکتریکی کاملا وابسته به کراس اوور است و اجازه میدهد تا فرکانس های مورد نظرتان را فیلتر کنید. این بخش در صورت عدم استفاده از کراس اوور (OFF) قابل تنظیم و پردازش نخواهد بود. این گزینه معمولا از 50 تا 500 هرتز میباشد. به عنوان مثال اگر از یک بلندگوی بیضی استفاده میکنید، میتوانید کراس اوور را روی HPF قرار دهید و مقدار فرکانس را روی 70 هرتز قرار دهید.

باس بوست (Bass Boost) چیست؟

باس بوست قطعه ای از مدار الکترونیکی است که فرکانس های بم از 20 هرتز الی 50 هرتز را تقویت میکند. این گزینه باعث تقویت صدای بم میشود و معمولا برای ساب ووفر کاربرد دارد. از این قابلیت معمولا برای تقویت صدای بلندگو استفاده نمیشود زیرا باعث برهم ریختگی صدا و صدای نامطلوب میشود. معمولا تنظیمات در این بخش به صورت دسیبل بوده و از 0 الی 10 دسیبل میتوان صدای بم را ارتقا داد.

EQ BASS چیست؟ و چه تفاوتی با باس بوست دارد؟

اکولایزر باس یا EQ BASS همان باس بوست، اما برخی شرکت ها از نام EQ BASS به جای باس بوست استفاده میکنند.

ساب سونیک چیست؟

ساب سونیک یک نوع High pass filter  است که مانع ورود فرکانس های بسیار پایین (کمتر از 20 هرتز) به بلندگو میشود. این ویژگی تنها بر روی آمپلی فایرهای مونو قرار دارد و بر روی آمپلی فایرهای 4 کانال و یا دو کانال یافت نمیشود. استفاده از این قابلیت نه تنها باعث عملکرد بهتر و درهم ریزی کمتر ساب میشود بلکه از ساب در برابر فرکانس های مزاحم محافظت میکند.

تنظیم آمپلی فایر

در ابتدا لازم به ذکر است که مفاهیم ذیل جنبه کلی داشته و هر سیستم به نوبه خود نیازمند تنظیم خاص خود میباشد. به همین علت توصیه میشود که این امر را بر عهده افراد متخصص قرار بدهید در غیر این صورت میتوانید به صورت گام به گام با استفاده از پروتکل زیر آمپلی فایر خود را تنظیم و کنترل کنید.

گین آمپلی فایر را چگونه تنظیم کنم؟

گین آمپلی فایر یکی از مهمترین قسمت ها است که در صورت تنظیم اشتباه میتواند تاثیرات مخربی بر بلندگوهای شما بگذارد. معمولا برای تنظیم گین از دو روش استفاده از مولتی متر و روش شنیداری استفاده میشود که به دلیل در دسترس نبودن مولتی متر ما روش شنیداری را تشریح میکنیم.

1. در ابتدا از قسمت تنظیمات پخش ساب ووفر را خاموش کنید تا تمرکز شما افزایش پیدا کند.
2. یک موزیک با کیفیت بالا ترجیحا با فرمت Flac را چخش کنید.
3. ولوم پخش را تا 85 درصد افزایش دهید. در ضبط های پایونیر ولوم حدود 50 از 62 و پخش های کنوود حدود 28 از 35 قرار دهید.
4. با استفاده از یک ابزار مناسب مانند فازمتر، ولوم گین را تا جای که صدا بهم ریخته شده و کیفیت به شدت افت میکند افزایش بدهید. این نقطه مرز گین است که باید تصحیح شود به همین علت مقداری فازمتر را چرخانده و ولوم گین را کم کنید. در این حالت شما باید یک صدای کاملا تمیز داشته باشید که هیچ گونه بهم ریختگی نداشته باشد.

نکته: اگر پخش شما خروجی 4 ولتی دارد میتوانید گین را بر روی موقعیت ساعت 9 تنظیم کنید.

کراس اوور را چگونه تنظیم کنم؟

1. اگر از کامپوننت ها استفاده میکنید میتوانید کراس اوور را روی Off قرار دهید.
2. اگر از یک بلندگوی بیضی استفاده میکنید، میتوانید کراس اوور را روی HPF قرار دهید و مقدار فرکانس را روی 70 هرتز قرار دهید.
3. برای تنظیم ساب، کراس اوور را روی LPF را قرار داده و فرکانس را روی 80 میگذاریم.

چه زمانی از باس بوست استفاده کنیم؟

اگر تمامی تنظیمات فوق را به درستی انجام دادید و از ترکیب ساب و آمپلی فایر و توان آنها با یکدیگر مطمین هستید اما از عملکرد ساب خود راضی نیستید میتوانید با روشن کردن باس بوست و تنظیم آن بر روی حدود 5 دسیبل بنا به نیاز خود صدای بم را افزایش دهید.

ساب سونیک را چگونه تنظیم کنم؟

توصیه میشود که ساب سونیک را بر روی عدد 20 الی 30 هرتز قرار دهید تا فرکانس های بسیار پایین به ساب آسیب وارد نکنند. این موضوع برای ساب های سبک و اقتصادی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

سخن آخر

در این مقاله به شرح کامل آشنایی با قطعات تنظیم و نحوه تنظیم آمپلی فایر پرداختیم و شرح دادیم که چگونه میتوان به کمک کراس اوور، باس بوست و گین یک صدای خوب و متعادل را بگیریم. نکته پایانی آنکه در صورتی که میتوانید تنظیم آمپلی فایر را به یک فرد متخصص واگذار کنید. زیرا عدم تنظیم صحیح میتواند منجر به از بین رفتن قطعات سیستم صوتی شما شود. با این حال اگر خودتان میخواهید که به تنظیم آمپلی فایر سیستم خودتان بپردازید اما نیاز به مشاوره دارید میتواند با کارشناسان مجموعه تماس بگیرید.